Editor Picks


widgeo.net

Saturday, October 12, 2013

SAKHAW CHUNGCHANGA INKAWMNA - 5

 33. Zawhna    : A nih loh leh, chuti lo ni sela, “Chhumte nen chuan a lo kal dawn           
                         e” mi tinrengin an hmu ang a,” tiin an sawi bawk si a?
    Chhanna     : “Mi tinrengin an hmu ang,” a ti lo a, “Mit tinrengin a hmu ang a,” a ti zawk a ni. A chhuntute  leh khawvela hnam zawng zawngin amah an ṭah bawk ang tih kan hmu a ni (Thup. 1:7). Judate khawvel tawpna tur a ni Johana khan a sawi a ni; “Khawvela hnam zawng zawngin amah an ṭah bawk ang, ti mah se, Israel ram khawvela hnam a ni. Isua sawi ang chuan Adama fapa Abela thahna aṭangin amah Isua zuitute thlengin an thisen phuba kha Pathianin a la dawn a ni. Isuan Kros a put laia ṭap chunga amah zuitu hmeichheho hnenah pawh khan “Jerusalem fanute u, min ṭah suh u, nangmahni leh in fate tan ṭap zawk rawh u,” a ti a nih kha (Luka 23:28). Vantlangho zawng zawng khan, “A thisen chu keimahni chungah leh kan fate chungah awm rawh se,” an tih khan (Matt. 27:25), “A thihna mawh chu kan phur huam e,” an tihna a ni a. Kum A.D 70 velah khan Judaho chu an hel ta a, Rom sawrkar lo lian chuan Judaho chu an tirethei ta hle a, sala hruai darhin an awm a, an khawpui Jerusalem kulh te chu an phih sawm chhe ta vek a, an tuar nasa hle. Kha tuarna kha Isua lo kal lehna leh phuba lakna rapthlak tak chu a ni. “Chhumte nen a lo kal dawn,” tih kha, chhum chuan lungngaihna a entir a, “Mit tinreng,” tih chu an hriatna zawng zawng, an taksa pumpui sawina a ni.
34. Zawhna    : Zentailte ni a kin hma loh awng Jerusalem hi Jentailte rah behin a awm dawn nia a sawi te kha engtia ngaih tur nge ni ang le?
    Chhanna     : Ni e, Jentailte ni kin hi chhut dan hrang hrang a awm thei awm e.Isua khan, “Jentailte ni a kin hma loh zawng Jerusalem chu Jentailte rah behin a awm ang,” tiin a sawi a (Luka 21:24). Kum AD 70-ah khan Judate chu Rom sarwkar lakah an hel a, kan sawi tawh ang khan Jerusalem kulh te chu anhmelmate khan an tih chhiatsak vek a nih kha. Mahse kum 1947 ah khan Israel chu independent-in an khawpui Jerusalem pawh chu a zatve (New Jerusalem) an chang a, a zatve lehlam chu Jordan sawrkarin a chang ve thung a. Tin, kum 1967-a “Yon Kippur War (Ni ruk indo),” a hnehtu zawkah ṭangin an khawpui Jerusalem pawh kha a pumin an chang vek a, “Jentailte ni,” chu a lo kin ta a ni.
35. Zawhna    : Isua hi a lo kal leh ngei tawh a ni tih chiang taka hriat theihna ziak Bible-ah hian a awm reng em?
    Chhanna     : Awm e, tam tak sawi tur a awm a, kan sawi seng lo zawk ang.
                                      A hmasa berah chuan, Isua khawvela a len lai ni khan mi tam takin an zui dûl dûl ṭhin a, a zuitute hnenah chuan sakhaw thu a ziritr a, thu a sawi lai chuan ṭhu chung te, ding chung tein an ngaithla ṭhin a ni ngei ang. A kianga dingte hnenah chuan, “Tih tak meuhin ka ti a che u, heta dingho a ṭhente hi, Mihring fapa a rama lo kal an hmuh hma loh chuan, thihna tem tawp lo tur an awm,” a ti (Mathh. 16:28; Marka 9:1; Luka 9:27). A awmzia kan man chiang thei ang em? “Mihring fapa,” a tih chu amah a ni tih kan hria ang a, “a lo kal an hmuh hma chuan an thi dawn lo a nih chu.
                                      A nih loh leh tuna “Isua a lo la kal lo,” tia a lo kal la nghak tlattute hian Isua kianga a thu sawi laia dingte kha Israel ram velah khuan an la dam emaw chu zawng chhin sela. An la dam a nih chuan a naupang ber pawh Kum 2000 deuh thaw a tling tawh dawn tihna a ni a, a upa tawh fer fer ngawt ang chu. Mahse Zofate zingah ngei pawh Israel ram kal an tam tawh hle a, “Petera kha ka hmu a,” emaw, “Mari kha ka hmu a, ka chibai a,” ti ta hi ka la hre lo. Isua hun laia mi la dam pakhat tal an awm thu te chu sawi awm tak, mahse an sawi tlat lo.
                                      Tin, Isua chu mitthi zing ata a tho leh niin an ziak a; a thawh leh hnua zirtirte hnena a inlar thu pawh an ziak a. Khatia a thawh leh hnua a inlâr thu an ziahnaah pawh khan Petera chu amah zui turin a ti a. Petera chuan a hnung lamah khan a zirtirpui Johana kha a  va hmu a, Isua hnenah chuan, “Lalpa, he mi (Johana) hian eng nge a tih ang?” tiin a zawt a. Isua chhanna chu, “Ka lo kal leh thlenga awm rengah phei duh ila, chu chu enga hman tur nge ni?” tih a ni (Joh 21:21-22). Kan chhiar zel phei chuan zirtirho zingah khan kha zirtir Johana kha a thi ve dawn lo ang hialin an sawi thang ta a ni tih kan hmu a. Mahse Isua khan, “A thi lo ang,” a ti lo a, “Ka lo kal leh thlenga awm rengah phei duh ila, chu chu enga i hman tur nge?” a ti mai zawk a ni tih thu kan hmu (Joh. 21:23): He lai thu awmzia zawk chu: Johana kha a thi dawn lo ni loin, a thi ve dawn tho a, mahse Isua a lo kal leh hma chuan a la thi rih dawn lo tihna a ni zawk.
                                      Aw le, nichina kan chang tarlanah khan, “Mihring fapa a rama lo kal an hmuh hma  loh chuan, thihna tem tawp lo tur an awm,” a ti a. “A rama ...,” a ti a, Mihring fapa Isua ram chu khawiah nge ni tiin han inzawt ta ila. Isua ṭawngkam kan hmuhah chuan, “Ka ram chu he khawvela mi hi a ni lo; ka ram chu he khawvela mi hi ni sela, ka ṭhuihhruaite’n an bei ang, Judate hnena peka ka awm lohna’n; nimahsela ka ram zawng heta mi hi a ni lo,” a ti a ni (Joh. 18:36). He lai thu aṭanga thil lo lang fiah ta chu, Isua chuan ama rama lo kal turin a insawi a, ama ram erawh chu mihring tisa mita hmuh theih loh khawih theih lamah ni loin, thlarau khawvel lamah a nih avangin a lo kal leh lai han hmu tur pawhin mihring tisa mita hmuh chi a ni lo tihna a ni.
                                      A tawp berah chuan Paula thu sawi hi i lo en teh ang. “Tupawhin Lalpa a hmangaih loh chuan anchhe dawngin awm rawh se. Kan Lalpa chu a lo kal e,” a ti (1Kor. 16:22). Eng nge a sawi awmzia hi? “Tupawhin Lalpa a hmangaih loh chuan anchhe dawngin awm rawh se,” a han ti hmasa te te a, “Kan Lalpa chu a lo kal e,” a han ti zawm leh nghal a nih hi. Paula’n, “Lalpa,” a tih ve chu a lo kal daih tawh mai a, tun lai Kristiante Lalpa chu a lo la kal ve lo a nih si chuan, Paula Lalpa leh tuna Kristiante Lalpa chu a inang lo tihna ni awm tak a ni. Chu bakah Paula’n, “Lalpa,” a tih chu hmangaih loa Lalpa dang nghak tlattute chu paula chuan anchhia a lawh der tawh a nih chu, “anchhe dawngin awm rawh se,” a ti.
36. Zawhna    : Isua kha hringfa sual tlu tawhte tlan chhuak leh tura lo kal niin Kristiante chuan an ngai a, a lo kal leh pawhin a tlan sate hruai turin a lo kal leh turah an ruat a ni si a, nangin, “A lo kal leh tawh,” i ti ta a; a tlan sate hruaia a lo kal kan va hre si lo em?
    Chhanna     : A ni e ti rawh. “Isuaa muhil tawhte chu Pathianin ama rualin a rawn hruai ve bawk ang,” te a han ti a (1 Thes. 4:14). Ama rual chuan a hruai dawn ni ngei tur a ni. Paula chuan, “Keini Lalpa lo kal thlenga nunga lo la awm rengate hian muhil tawhte chu kan lehkhalh tawp lo ang,” a ti a (1 Thes, 4:15). Paulate khan a lehkhalh hman lo reng a nih kha. Thawh lehna hmasa bera telte kha chu Isua thawh leh hma khan an lo tho leh daih tawh tih kan sawi tawh kha. Amah Paula ngei pawh hian, “Kristaa thi tawhte chu an tho hmasa ang,” a ti a (1 Thes. 4:16). Nichinah khan Paula chuan, “Kan Lalpa chu a lo kal e,” tia a sawi tawh thu kan sawi kha. Chutichuan Paula’n a sawi zel angin, “Kristaa thi tawhte chu an tho hmasa ang a; chu mi hnuah chuan keini nunga lo la awm rengate hi boruakah Lalpa hmuak turin anmahni rualin chhum zingahte khian lak chhohin kan awm ang; chutichuan Lalpa hnenah kumkhuain kan awm tawh ang,” tiin a sawi a (1 Thes. 4:16&17). Paula’n Lalpa a tih chu a lo kal tawh tih a chiang a, “Keini Lalpa lo kal thlenga nunga lo la awm rengate...,” a tih avangin. Chuti ni lo se Johana te, Petera te pawh kha Isua lo kal thlenga lo la dam tur an ni si a, anni pawh an thi daih tawh a ni.. “...Anmahni rualin chhum zingahte khian lak chhohin kan awm ang,” a ti a, lak chhohin an awm daih tawh tihna a nih chu. Chuti ni lo sela chuan,
                                      “Chung lama a han chhoh lai khan
                                        Mante chu salah a hruai a,
                                        Mihringte hnenah pawh
                                        Thilpekte a pe a,”
                 tih thu hi an ziak hauh lo ang (Eph. 4:8). He thu hi thuthlung Hlui lama an lo ziah lawk kha a ni nghe nghe a,
                                “Nang chu chung lamah i chho a, i mante chu salah i hruai a;
                                 Mihringte zingah thilpekte i dawng a,”
                  tiin (Sam 68:18). Chuvangin Isua lo kal thlenga lo la damhote kha hruai chhohin an awm tawh a, sal man hruai chhoh angin a sawi a nih hi.
                          Chutichuan Isua kha a lo kal tawh a, vawi thum thum lo kal turin an sawi lo a, vawi hnih bak lo kal tura an sawi loh avangin a lo kal vawi hnihna pawh a tlingtla der tawh a ni. Hebrai lehkha thawntu chuan chiang tak maiin, “...Krista pawh mi tam tak sualte kalpui tura vawi khat hlana awm tawhin, chhandamna hmu tura amah lo nghaktute  hnenah chuan sual tel loin vawi hnihnaah a lo lang leh ang,” a ti a ni. (Heb. 9:28). “Sual tel loin,” a tih kher avang hian, Isua tisa put lai ni khan sual a phur a, Adama bawhchhiatna sual phurin an khengbet a nih kha. A lo kal lehna chu thlarauin a ni a, sual a tel tawh lo a ni. Kristiante chuan Isua kha a lo kal vawi khatnaah khan mihring leh Pathian nihna kawpin an sawi a. “Krista,” tia an sawi chuan a Pathianna hminga an kohna a ni a, “Isua,” an tih chuan a mihrinna hminga kan kohna a ni ṭhin. Chutichuan a lo kal hmasak ṭumah khan Pathian mihringa lo chang anga an ngaih avangin “Krista Isua,” an ti a.A thiha a thawh leh hnua vana a chhoh hnu chuan Mihring Pathiana chang leh anga an ruat avangin, “Isua krista,” an ti leh ta a ni.
37. Zawhna    : A nih leh Isua kha khawvela a lo kal lai khan (a dam lai khan)  mihring ni bawk a, Pathian ni bawkin an sawi ṭhin si a, nangin Mihring dik tak niin i sawi ve tlat bawk si a?
    Chhanna     : Isua khawvela a len lai niah khan, mihringte’n an tisa mita an hmuh Isua kha chu mihring dik tak a ni a, Pathian a ni lo reng reng a ni. ‘Pathian,’ tia “P” pui kan hmanna hi chu khawvel leh thil engkim siamtu hi a ni ṭhin.Miin, “Keini tan zawng kan hmuh theih Pathian in ni e,” an tih hian anmahni chu kawng engkimah an harsatna laka lo ṭanpui ṭhintute kha an sawina a ni a, chuti angah chuan ‘p’ te kan hmang ṭhin.
                              Isua kha ‘Pathianah an ruat a, engkim siamtu Pathian, lei leh van lal nia an ruat avangin ‘P’ pui an hmang ṭhin. Nimahsela Isua kha Pathian a ni lo a, mihring dik tak a ni. Amah Isua ṭawngka nia an ziak ngei i lo en teh ang hmiang. “Tuman eng lai mahin Pathian an hmu lo,” tih a ni angin (Joh. 1:18) Isuan, “Tumahin Pa an hmu ngai ka ti lo,” a ti (Joh. 6:46). Johana chuan chiang fakin, “Tuman eng lai mahin Pathian an hmu ngai lo,” a ti (Joh. 1:18; I Joh. 4:12). Isua kha Pathian ni sela chu tuman an hmu thei lo ang tihna a nih chu. Paula chuan, “Pathian leh mihring inkarah palai pakhat chauh a awm a, amah chu mihring a ni, Krista Isua,” a ti (I Timothea 2:5). Hmun danga a ziah leh dan chuan, “Ani chu hmuh theih loh Pathian anpui,” tiin a sawi (Kol. 1:15). Hmuh theih loha chu Pathian a ni a, chu mi anpui chu Isua hi a ni. Isua chu Pathian a ni lo a, a anpui chauh a ni tihna a nih chu. Amah Isua pawhin’Pathian’ a inti lo a, ‘Pathian fapa,’ ti chuan a insawi ve a ni (Joh. 10:36). Johana pawh hian, Isua meuhin Pathian fapaa a insawi avangin “Pathian Fapa,” tiin a ziak ve hmiah mai (I Joh. 3:8 etc). Isua chuan mihring fapa a inti ber a ni.
38. Zawhna    : A nih loh leh Isua kha Adama thlahte anchhia an dawnna, an sualna lak ata tlan chhuak tura lo kal a ni tih hi Kristiante pawm dan niin a lang a, hei hi a dik thei ang em?
    Chhanna     : Paula zirtitr danah chuan a ni awm e? ani chuan, “Krista chu kan aia anchhe dawng lo niin, dan anchhe lak ata min tlan chhuak ta, (‘Thinga khaikan apiang chu anchhe dawng an ni,” tih ziak a ni si a),” a ti a ni (Gal. 3:13; Deut. 21:23). Ziak dangah chuan, “Krista Isua mi sualte chhandam turin khawvelah hian a lo kal,” tih hi a rinawmin a pawm tlak em em a ni,” tiin Paula vekin a sawi (I Timo. 1:15)
                           Isua zirtirte aiin Paula hi tlemin a kal fawr leh deuh pawh a ang viau mai. Johana sawi danah pawh, “Pathian fapa lo lan chhan ber chu diabola hnathawhte tihboral theih nan a ni,” tih a ni (I Joh. 3:8)’Mi sualte chhandam tur,” tih leh, “Diabola hnathawhte tiboral tur,’ tih chu thil thuhmun anga ngaih theih a ni. Isuan, “Ani (Diabola) chu a tir ata tualthat a ni, thutakah a awm lo, a chhungah thutak reng a awm loh avangin...dawthei a ni si, dawt pa pawh a ni,” a ti (Joh. 18:44). An sawi danah hian diabola chu mi bum hmang, tualthat ni bawk a lo nih chu. Chuti ang chu a hnathawh dan a ni a, chu a hnathawh tiboral tur chuan Isua chu a lo kal a, Kraws-ah diabola hnathawh chu a titawp ta nia ngaih theih turin, rul lu a tithitling a, “A kin ta,” tiin a thi ta a nih kha!.
                            Isua kha chuan, “Thutak hriattir hi ka pian chhan leh khawvela ka rawn kal chhan a ni,” a ti (Joh. 18:37). Ama sawi danah thutak hriattir chu a rawn kal chhan a nih si chuan, eng nge ni thutak chu? tiin zawhna a awm thei ta a ni. A sawi dan dang lehah chuan, “Kei zawng nun an neih nan, tam taka an neih nan lo kal ka ni,” a ti bawk a (Joh.10:10). Chuti a lo nih chuan “Isua chu nunna a ni e,” tihna em ni ang le? Amah lahin, “Keimah hi kawng leh thutak leh nunna ka ni,” a lo tibawk si a (Joh. 14:6). Isuan amah leh Pa Pathian chu pumkhat an nih thu te (Joh. 17:22), Pain a tirh avanga khawvela lo kal a nih thu te a sawi a. Pa Pathian chu amahah a awm thu te a sawi a ni.
                               Isua chuan thutak a rawn puang a, chu thutak chu nunna thu a ni. A ni leh eng nunna thu nge Isuan a sawi? “... tupawh ka thu hria a, mi tirtu ring chuan, chatuan nunna a nei tawh,” a ti. (Joh. 5:24) “Chatuana nunna an la nei mahna,” a ti lo a, “An la nei ang,” a ti bawk lo a, “an neih tawh,” thu a sawi zawk a ni. Isua ringtu nih vang ni loin, Pathianin Isua a rawn tir a, a rawn tirha chuan nunna thu a rawn puang a, Lalpa Pathian lungawina thu a puan hriaa lo pawmtute chuan chatuana nunna chu an nei tawh a ni tih Isuan a sawi a ni (Joh. 6:47). Isua kha Lalpa lungawi kum thu sawi tura tirh a ni (Joh. 6:47). Isua kha Lalpa lungawi kum thu  a sawi kha hriaa awih (ring) apiang khan thlamuanna an lo nei a, chatuana nunna an nei tawh a ni tih an hriat avangin an thlamuang ta a, an hun laia chhuan awmte chunga Pathian thinur avanga phuba lakna rapthlak tak chu an pumpelh ta reng a ni. Isuan Jerusalem khawpui tuar tur rapthlakzia a hriat khan a ṭah chhan hial a, “Aw, nang lul hian tun chhung hian thlamuanna tur thu hi lo hre teh hram la...” a ti ngawi ngawih a nih kha maw (Luka 19:41&42). Thlamuanna tur thu chu Lalpa lungawi thu kha a ni. Isua pian vel laia van zaipawlin Pathian fakna hla an rawn sak pawh kha, beram pute’n an hria nih kha. Kha hla kha
                          “Chungnung berah Pathian ropui takin awm rawh se, lei chunga a lawm em em mihringte hnenah rem thu leng rawh se,” tih a ni a (Luka 2:14). Lei chunga a lawm em emate chu Isuan thlamuanna thuchah a sawi lawm taka pawma awihtute kha an ni a, chung mite chuan chatuana nunna chu an neih tawh thu Isuan a sawi kha “Thlamuanna thu” chu a ni a, chu thu an awih avangin an thla muang a ni. Chung mite chu lei chunga Pathianin a lawm em em mihringte chu an ni a, chung mite hnenah chuan rem thu leng rawh se, a ti a ni. Helai thu hi mi tam takin an ngai sual fo mai, “Rem thu leng rawh se,” tih hi, “Lo inrem tawh rawh se,” tihna a ni lo. An chungah Pathian a thinur ve lo a, Pathian nen an inrem tawh a. Chu an inrem tawhna thu chu an rawn hriattir a ni ang e, “Lei chunga a lawm em em mihringte hnenah hian, an chungah Pathian a lungawi a, an inrem tawh thu hi an lo hriat atan thang vel rawh se,” tihna a ni.
39. Zawhna    : Isua khan ṭawngṭai te kha a ti ve ṭhin ni awm tak a ni a, a zirtirte hnenah pawh khan, “Dil rawh u, pek in ni ang,” tiin a hrilh niin a langa. Mahse tun laiin mi ṭhenkhat chu an ṭawngṭai ve ngai lo niin an sawi a, hei hi eng nge a awmzia ni ang?
    Chhanna     : Nia, sakhaw dang zuitute hi Kristian chauh lo pawh an ṭawngṭai deuh vek hlawm a ni ang. Kristian zingah pawh ṭawngṭai lo chu tlem te an ni awm e.
                          Engpawh ni sela, Isua kha a zirtirte zinga pakhat khan ṭawngṭai dan tur zirtir turin a ngen a, a ngen ang khan a zirtir ta a.
                         “Kan Pa,
                        I hming zahawm rawh se,
                        I ram lo thleng rawh se.
                        Ni tin kan ei khawpin chaw min pe ang che.
                       Kan sualte min ngaidam ang che,
                       Keini pawhin kan englo bate zawng zawng kan ngaidam ṭhin a ni.
                     Thlemnaah min hruai lut suh ang che,” tih hi a hrilh a (Luka 11:1-4; Matt. 6:9-13)
                            Heta ṭawngṭai dan tur a hrilh hi han chhui ta mai mai ila, “Kan Pa,” tiin a han ṭan phat  mai a. Matthaia ziakah chuan, “Van mi,” tih a tel kher a ni (Matt. 6:9). Isuan, “Lei chungah hian tumah ‘Ka Pa,’ ti suh u; in Pa chu pakhat chauh a ni, vana mi khi,” a ti a (Matt. 23:9) Hei hi Pathian dang biak loh tur tihnaah pawh a ngaih theih a ni ang.
                       A dawt lehah, “I hming zahawm rawh se,” tih a ni leh a, Thuthlung Hlui hunah chuan an Pathian chu “Jehova,” an ti a, a hming pawh hi an lam ri ngai meih lo a ni awm a, “Lalpa i Pathian hming chu i lam mai mai tur a ni lo,” tih a nih avangin an zahin an hlau a ni ang e (Deut. 5:11; Lev. 19:12). Thuthlung Thar lamah chuan “Jehova,” ti loin, “Krista,” an ti a, Jehova chu an lam ta lo a ni ang (Matt. 16:16; Mark. 8:29; Luka 9:20).
                       A dawt lehah, “I ram lo thleng rawh se,” tih a ni leh a. Pharisaiho-in Isua hnenah khan khan Pathian ram lo thlen hun tur an zawh avangin, “Pathian ram chu hmuh theihin a lo thleng lo a,...Pathian ram chu in zingah a awm a ni,” tiin a hrilh a ni (Luka 17:20-21; Matt. 24:23-26;, 37-41). Isua chuan Pathian ram lo thlen tur leh amah (Isua) a lo kal tur thu hi thil thuhmun reng angin a sawi (Matt. 16:28; Marka 9:1; Luka 9:27)
                          A palinaah chuan, “ Ni tin kan ei khawpin chaw min pe ang che,” tih a ni leh a. Kan khawsak dan han en hi chuan, tun lai hunah BPL chhungkua zinga tel tam tak pawh hian an nitin ei khawp aia tam daih an la lut awm asin! Mahse Isuan, “Ni tin ken ei khawp,” a tih hi chu chhang emaw, buh (rice) emaw lam hi a kawk lo niin  a lang. Isua hun laiah pawh khan lo neiin kum tawpa seng tur ang hi buh te, barli te leh wheat te an ching a, a han thar meuh chuan ni khat chu sawi loh, thla hnih thla thum leka ei zawh mai chi an thar mai ngai lo, an kum chhiat kum (ṭam kum) te a nih ngawt loh chuan. Chuvangin “ni tin ei khawp” a sawi kha chu kan taksa pum puarna lam ni loin, “Pathian thua tlaina” lam a sawi niin a lang a ni. Zawlnei chuan..., “Chung niahte chuan ramah chuan ṭam ka tir ang a, chaw ṭamna ni loin, tui ṭamna ni hek loin, Lalpa thu hriatna ṭamna zawk chu,” a lo ti a (Amosa 8:11)
                               A panganaah chuan, “Kan sualte min ngaidam ang che,” tih a ni a, sual ngaidam tura dilna chu a ni ngei mai. Paula chuan, “...Batna lehkha thupeka ziak, kan chunga awm, min dodal ṭhina chu a thai bo tawh si a: chu ngei chu Kraws-ah khengbetin a la kiang tawh si a,” a ti a (Kolossa 2:14). Israel hnam danah chuan kum sarihna zelah kum tin bat ngaihdam kum an lo nei ṭhin a, kum sarih a vei apiangin leiba neitu chuan an ṭhenawmte emaw, an unaute emaw an lo puktir tawh chu an la pe thei lo anih pawhin an ṭhing lui ngai lo a ni, chu chu “Ngaihdam kum” an ti (Deut. 15:1-3). Chu chu chawlh dêrna kum a ni a, chu mi kum sarihna kumah chuan engmah an loah chuan an chîng tur a ni loa, buh hli pawh an seng ngai lo a ni awm e (Lev. 25:4-5). A kum ruknaah khan a kum sarihnaa an ei tur kha an thar ṭeuh ṭhin ni awm tak a ni (Lev. 25:6). Tin, chawlh dêrna kum an tih, kum sarihna chu an han chhep a, kum sarih hmun sarih chu kum 49 a lo ni a, chu mi kum thla sarihna ni sawm niah tawtawrawt an ham ruai ruai a, kum sarih hmun sarih chherchhuana kum sawmli leh pakuaa ni khat an han belh khan a kum 50-na chu Jubili kum a ni a, “Zalenna ni” a lo ni ta; chu mi hun chu an lawm ṭhin a ni (Lev. 25:8-10). He mi kumah hian leibate an inngaidam a, sal te pawh an chhuah ṭhin a ni. Sual sal ata chhuahna leh sual man bat Isuan a tlaksakna anga ruat a ni.
                              A tawp berah chuan, “Thlemnaah min hruai lut suh ang che,” tih a ni leh a. Hei hi miin thil sual tih a chak em em lai hian amahah thil sual tihtir tum tlattu ramhuai emaw, setana emawin a thlem niin Kristiante chuan an ruat tlat ṭhin a, chu chu Isua pawh hian chuti ang ngaih dan chu a kalpui tla tih a lang reng a ni. Mahse keimahni tana ṭha lo te, kan chhungkaw tan leh mi dang, kan mihringpuite tan a ṭha lo tih kan hriat reng pawh tih chak tlatna kan neih hian Setana’n min thlem emaw, ramhuaiin min thlem emaw a ni lo. Keimahni rilru, kan thinlunga kan ngaihtuahna mai mai zawk hi a ni tih kan hre zawk tur a ni.
                                      Chuti chuan Isuan ṭawngṭai dan tur a ziritr kha, thil dil tur ni awm tak a sawi te kha dil ngai hauh lo hlir a ni a, Pathian mite tan chuan dil tur reng a awm lo, Pathian hnen aṭanga an dawn sa reng a ni. Vana awm, thil engkim siamtu Pathian chauh chu kan biak tur a ni a, Amah chauh chu kan zah tur a ni bawk a, Pathian dang a awm lo. Amah chauh chu Pathian niin a zahawm sa bawk a ni. Pathian mite chu anmahni leh Pathian an lo inzawm tawh zawk a ni tih hretute an nih avangin anmahniah Pathian ram chu a thleng reng tawh a, Pathian ram thleng turin an dil an dil ve tawh lo. Tin, ni tin an ei khawpin thlarau lam chaw takin a chawm reng tawh zawk bawk a, dil a ngai tawh lo. Isua ringtu inti Kristiante hian eng sual nge Pathian hnenah ngaidam tura an dil ṭhin le? Adama bawhchhiatna sual man bat lah Isuan a tlaksak tawh niin an ziak si a (Kol. 2:14). Ni tina an thil sual tih ṭhin lah chu Pathianin dil engang mah sela ngaihdam a tum si lo. An rilrua sual tih chakna lo awm lah ramhuai emaw, Setana emawin a thlem niin an ruat a, a ni hauh si lo. Chhia leh ṭha hriatna pawh Pathianin min pek vek avangin kan nei ṭheuh a, mahni taksa chu inthunun ṭheuh ila, kan hriat lohna avanga kan tihsual palh thil tih lohah chuan kan ṭha tlang vek mai tur lah ni a.




No comments:

Post a Comment